Oscypek od 14 lutego 2008 roku stał się kolejnym po bryndzy podhalańskiej polskim produktem regionalnym chronionym przez prawo unijne.
Oscypek to typowy produkt regionalny, charakterystyczny dla terenu woj. małopolskiego i śląskiego, który został wpisany na unijną listę produktów chronionych.
Prawdziwy oscypek musi mieć określone parametry (m.in. maksymalna zawartość domieszki mleka krów rasy czerwonej – maksymalnie 40%, zawartość domieszki mleka owczego musi mieć co najmniej 60%), może być produkowany tylko w województwach śląskim i małopolskim, może być wyrabiany wyłącznie w okresie od maja do września w czasie wypasu owiec,
zaś sprzedawany do końca października. Powinien ważyć od 60 do 80 dkg i mierzyć od 17 do 23 cm. Średnica powinna wynosić w najgrubszym miejscu 6-10 cm. Kształt wrzeciona, jak również na górnym zdjęciu przedstawia baca, z charakterystycznymi dołeczkami na końcach. Barwa skórki oscypka musi być słomkowo-lśniąca lub jasnobrązowa z delikatnym połyskiem. Każdy baca produkujący oryginalne oscypki ma charakterystyczną dla siebie matrycę, której odcisk widoczny jest na oscypku.
Inne produkty to serki, sery. najczęściej z krowiego mleka, ewentualnie z niewielką domieszką owczego lub koziego.
Z rozmów z bacami produkującymi prawdziwe oscypki wynika, że turysta przybywający w góry nie jest w stanie go nabyć na przydrożnym straganie, bazarze, czy nawet na Krupówkach z uwagi na to, że brak jest wystarczającej liczby owiec w woj. małopolskim i śląskim aby wyprodukować taką ilość prawdziwych oscypków. Jedna owca jest w stanie dać około 250 ml mleka dziennie, do produkcji jednego prawdziwego oscypka potrzebne jest około 7 l mleka owczego.
Na stoiskach możemy spotkać się z odbiegającymi od oryginalnej, nazwami np: "Łoscypek", O'scypki" itp.... wykonanymi również w kształcie wrzeciona za kwotę około 40-50 zł.
Prawdziwy oscypek z zawartością wymaganej domieszki mleka owczego musiałby przekraczać kwotę 100 zł aby jego produkcja była dla bacy opłacalna. Wynika to z tego, że osoby oferujące sery nie posiadają wymaganych prawem unijnego świadectwa jakości uprawniającego do wyrobu oscypków, a co za tym idzie nie produkują i nie sprzedają prawdziwych oscypków.
Gdzie warto udać się po prawdziwego oscypka? Właśnie!
Sami Państwo sobie odpowiedzą. Jest oczywiście możliwe zbadanie oscypka czy zawiera w sobie domieszkę mleka owczego, jednak już badanie procentowej zawartości jest bardzo drogie.
Na pytanie o możliwość zakupu prawdziwego oscypka i miejsce gdzie go szukać muszą sobie Państwo niestety sami odpowiedzieć.
Ostatni nasz zakup na jednym z przydrożnych stoisk między Zakopanem a Białym Dunajcem skutkował biegunką i niestety wyrzuceniem serów do kosza.
Ze zwykłych serów wędzonych polecamy tzw. "gołkę" z charakterystycznym kształtem walca o długości około 10 cm i średnicy około 5 cm.
Gołka jest to tradycyjna nazwa wędzonego sera krowiego, produkuje się ją w sposób zbliżony do oscypka.
Gołkę turyści często mylą z oscypkiem ze względu na podobny kształt, oba te sery wyraźnie jednak są różne w smaku.
Wiesław Stępień
Wakacje Ferie Urlop Weekend
Cudze chwalicie swego nie znacie
Gdzie na urlop, wakacje, ferie w Polsce?